Wyjazd za granicę do pracy — jak go zorganizować i co zabrać ze sobą [2023]?

Planujesz wyjazd do pracy za granicą? Chcesz to dobrze zaplanować, ale nie wiesz, od czego zacząć?

Na pewno warto go dobrze przemyśleć i solidnie się do niego przygotować, żeby nie spotkały nas żadne niespodzianki.

W tym poradniku podpowiadamy, jak zorganizować wyjazd za granicę do pracy, co zabrać ze sobą i co przygotować.

Dokąd chcesz emigrować?

Jeszcze przed wyjazdem za granicę, warto się zastanowić, dokąd chcemy jechać i wziąć pod uwagę różne okoliczności (również wizowe). Najwięcej Polaków planuje wyjazd do Niemiec*. 

Podczas podejmowania tej decyzji, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim własne preferencje i umiejętności (np. językowe).

Warto również zrobić rozeznanie wśród znajomych i rodziny. Przede wszystkim powinniśmy pomyśleć, w którym państwie będziemy się czuć najlepiej. To ułatwi nam podjęcie decyzji o naszym nowym miejscu pracy. Dla jednych idealnym miejscem emigracji będzie piękna i dzika Norwegia, a dla innych blisko położone Niemcy. 

Polacy mogą pracować bez wiz i pozwoleń we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Wyjazd za granicę do pracy do krajów spoza UE może się okazać zdecydowanie trudniejszy. Na przykład przeprowadzka do Wielkiej Brytanii jest obecnie dość trudna, ponieważ wiąże się z koniecznością uzyskania wizy. Zdobycie jej jest dość trudne, ponieważ łączy się z uzyskaniem określonej liczby punktów. To rozwiązanie dla osób, które mają raczej wyższe kwalifikacje zawodowe i chcą zapłacić za wizę. Jej koszt to około 604-1408 funtów (w zależności od rodzaju). 

Innym przykładem może być emigracja do Szwajcarii lub Kanady. Nie można tam wyjechać z dnia na dzień. Aby móc pracować w Kanadzie, trzeba uzyskać pozwolenie w ramach jednego z rządowych programów imigracyjnych. Więcej na ten temat znajdziesz w tym artykule.

Sprawdź, ile wynoszą koszty życia w kraju, do którego chcesz emigrować. Niektóre mogą być zaskakująco wysokie. 

Czym chcesz się zajmować za granicą?

Czy już wiesz, czym dokładnie zajmiesz się za granicą? Za granicą możesz zajmować się tym samym, czym dotychczas.

Masz jednak również możliwość rozpocząć nową ścieżkę kariery. Przed wyjazdem możesz się dokształcić, przejść niezbędne szkolenia i uzyskać wymagane certyfikaty. Uzyskanie ich za granicą może okazać się dość drogie.

Poszukaj pracy jeszcze przed wyjazdem

Warto znaleźć pracę jeszcze przed wyjazdem za granicę. Da nam to poczucie pewności i zmniejszy poziom stresu. Jeśli zaczniemy pracę od razu po wyjeździe za granicę, będziemy mogli zapłacić za mieszkanie, rachunki czy paliwo. To ułatwi nam start w nowym kraju. Dowiedz się, jak znaleźć pracę za granicą. 

Wyjazd za granicę na stałe a urząd skarbowy

Zgodnie z prawem**, polscy podatnicy mają obowiązek zgłoszenia wyjazdu i zaktualizowania swoich danych u naczelnika urzędu skarbowego. Muszą to zrobić w ciągu 30 dni od zmiany danych. Musimy złożyć druk NIP-3.

Jeśli wyprowadzamy się na stałe i przenosimy centrum naszych interesów życiowych, może się zmienić również nasza rezydencja podatkowa. Warto się tym zainteresować, żeby nie płacić podwójnych podatków. 

Zgłoszenie wyjazdu za granicę

Zgodnie z polskim prawem, każdy obywatel Polski, który wyjeżdża na dłużej niż 6 miesięcy, musi to zgłosić. Można to zrobić najpóźniej w dniu, w którym wyjeżdżamy (przez internet lub w urzędzie gminy). Usługa jest bezpłatna. Więcej informacji na ten temat znajduje się na tej stronie. 

Naucz się języka

Jeszcze przed wyjazdem oceń realnie poziom znajomości języka i zacznij się go uczyć. Może on być wymagany, gdy chcemy rozpocząć pracę za granicą. 

Nauka języka obcego zajmuje trochę czasu, ale… od czegoś trzeba zacząć. Będąc w obcym kraju, warto znać chociaż kilka najważniejszych zwrotów. Dla wielu osób język obcy może się okazać niezbędny podczas pracy za granicą.

W internecie znajdziemy masę darmowych materiałów do nauki. Możemy się uczyć również za pomocą bardzo popularnych appek, takich jak Babble czy Duolingo. 

Zbierz wszystkie dokumenty

Przed wyjazdem do pracy za granicę, warto zebrać wszystkie dokumenty i zadbać o to, żeby były aktualne:

• Dowód tożsamości (jeśli nasz dokument straci ważność, nie będziemy mogli wyrobić go online będąc za granicą)
• Paszport (może się przydać, gdy zgubimy dowód albo straci on ważność)
• Prawo jazdy (również międzynarodowe prawo jazdy, jeśli je mamy)
• Ksero dowodu i paszportu
• Ubezpieczenie zdrowotne (w tym również kartę EKUZ)
• Wszystkie dyplomy i certyfikaty, potwierdzające nasze umiejętności 
• Referencje z pracy (najlepiej w języku obcym) 
• Zaświadczenie o niekaralności (jeśli jest nam potrzebne) 

Poproś o referencje 

Przed wyjazdem za granicą do pracy, warto poprosić swoich dotychczasowych pracodawców o referencje. To one będą potwierdzały nasze umiejętności, zaangażowanie i sukcesy na poprzednich stanowiskach. Mogą być przepustką do nowej pracy za granicą.

Poszukaj mieszkania przed wyjazdem

Zanim wyjedziesz za granicę, zastanów się, gdzie będziesz mieszkać. 

Niektórzy pracodawcy zapewniają zakwaterowanie. Warto sprawdzić, czy musimy za nie dodatkowo zapłacić czy opłaty za nie poniesie pracodawca. 

Jeśli pracodawca nie zapewnia nam dachu nad głową, warto zacząć szukać mieszkania jeszcze przed wyjazdem. Formalności związane z wynajęciem mieszkania za granicą zazwyczaj różnią się w zależności od kraju. Aby móc wynająć mieszkanie za granicą, często musimy zapłacić za nie kaucję. 

Zadbaj o swoje bezpieczeństwo

Przed wyjazdem za granicę, należy zadbać o swoje bezpieczeństwo:

1. Poinformuj bliskich, dokąd i z kim jedziesz. Napisz konkretny adres. 
2. Daj znać, w jaki sposób będziesz jechać. Jeśli samochodem, podaj dokładną trasę. 
3. Ubezpiecz się i wyrób kartę EKUZ.
4. Jeśli wyjeżdżasz do pracy za pośrednictwem agencji pracy, sprawdź ją. Nie decyduj się na pracę w pierwszej lepszej agencji albo takiej, która ma negatywne opinie.
5. Pamiętaj, że żadna agencja pracy nie może pobierać od Ciebie opłat za pośrednictwo pracy. Może jedynie wymagać opłaty na przykład za tłumaczenie dokumentów czy zwrotu kosztów podróży. 
6. Nie decyduj się na pracę za podejrzanie wysoką stawkę (jeśli stawka rynkowa za taką samą pracę jest niższa).
7. Nie dziel się danymi ze swojego dowodu czy paszportu z osobami niepowołanymi. 
8. Nie oddawaj swojego paszportu ani dowodu osobistego. Nikt nie ma prawa Ci go zabrać. 
9. Skontaktuj się z osobami, które już mieszkają w danym kraju lub mieście. Kontakty te mogą się okazać bardzo przydatne. 
10. Spisz sobie numer dane polskiej ambasady lub konsulatu za granicą na wypadek, gdyby była Ci potrzebna pomoc.
11. Dokładnie przeczytaj umowę o pracę zanim ją podpiszesz. Jeśli jej nie rozumiesz (bo jest sporządzona w języku obcym), skorzystaj z pomocy profesjonalnego tłumacza. 

Jedziesz samochodem? Sprawdź, co trzeba załatwić przed wyjazdem

Jeśli jedziemy za granicę samochodem, musimy upewnić się, czy możemy się legitymować swoim polskim prawem jazdy (na przykład w Wielkie Brytanii czy Niemczech). W niektórych krajach może być nam nawet potrzebne międzynarodowe prawo jazdy. 

Należy też sprawdzić, czy nie potrzebujemy żadnych dodatkowych dokumentów, aby móc wjechać do danego kraju. Na przykład do wjazdu do Austrii czy Szwajcarii będzie nam potrzebna winieta.  

Ubezpiecz się przed wyjazdem za granicę

Wizyta u lekarza za granicą bez ubezpieczenia może się okazać bardzo kosztowna. Dlatego warto zadbać o to wcześniej i się ubezpieczyć.

Po pierwsze warto wykupić dodatkowe ubezpieczenie na wyjazd na granicę. Po drugie, należy zadbać o kartę EKUZ (jeśli wyjeżdżamy do kraju UE).  

Sprawdź, ile kosztuje roaming

Jeśli wyjeżdżamy do kraju Unii Europejskiej, nie musimy sprawdzać, ile kosztują połączenia telefoniczne do Polski. Zgodnie z prawem unijnym, są w takiej samej cenie, co połączenia krajowe.

Jeśli jednak wyjeżdżamy do Wielkiej Brytanii czy Szwajcarii, musimy się liczyć z dodatkowymi opłatami za połączenia telefoniczne. Dowiedz się, jak tanio dzwonić do Polski.

Zrób lub popraw CV

Przed wyjazdem warto spędzić trochę czasu i przygotować swoje CV. Po wyjeździe za granicę nie będziemy mieć już na to czasu. Dobrze przygotowany życiorys to nasza wizytówka. Nie warto więc odkładać wykonania CV na ostatnią chwilę. To właśnie na jego podstawie możemy być zaproszeni na rozmowę kwalifikacyjną, a od tego już tylko krok po otrzymania pracy. 

Dobra rada: W darmowym programie Canva znajdziesz setki szablonów CV. Jego obsługa jest banalnie prosta. 

Zadbaj o swój profil na Linkedin

Jeśli zamierzamy szukać pracy w biurze czy hotelu, warto zadbać o swój profil na Linkedin. Naszego przyszłego pracodawcę może interesować, jakie jest nasze doświadczenie, wykształcenie lub kontakty zawodowe. Warto zadbać więc o to, aby profil był aktualny. 

Sprawdź swoje prawa

Jeszcze przed wyjazdem do pracy za granicę warto dowiedzieć się, jakie przysługują nam prawa. Warto sprawdzić m.in. ile wynosi tydzień pracy, jak jest wypłacana wypłata (tygodniowo czy miesięcznie) i ile należy nam się urlopu. 

Dowiedz się, co trzeba załatwić po przyjeździe

Po przyjeździe do nowego kraju będziemy mieć całą listę spraw do załatwienia. 

W wielu krajach trzeba się zameldować albo ubezpieczyć. Bez meldunku nie można w nich otrzymać numeru podatkowego, a bez niego ubezpieczenia zdrowotnego, które jest obowiązkowe. Warto więc dopilnować wszystkich tych formalności. 

Na przykład w Niemczech trzeba się zameldować, a następnie ubezpieczyć. Podobnie jest w Holandii — tu również meldunek jest obowiązkowy. 

Załóż kartę wielowalutową

Po przeprowadzce za granicę trzeba założyć konto bankowe.

Zanim jednak to zrobimy, będzie nam potrzebna karta płatnicza. Jeszcze przed wyjazdem warto założyć kartę wielowalutową, za pomocą której zapłacimy w sklepach lub wypłacimy pieniądze z bankomatu za granicą. Karta wielowalutowa to gwarancja płatności w wielu walutach po niskich kursach wymiany. Jedną z najlepszych na rynku oferuje serwis Wise.

Co zabrać na wyjazd za granicę do pracy?

Oto lista rzeczy, które mogą okazać się bardzo przydatne podczas pracy za granicą:

1. Dokumenty: dowód tożsamości, paszport, prawo jazdy (pisaliśmy o nich wyżej)
2. Referencje
3. Kartę wielowalutową, za pomocą której można płacić w wielu walutach po korzystnym kursie wymiany walut
4. Trochę waluty w gotówce 
5. Telefon i ładowarkę (możemy wziąć też jakiś dodatkowy stary telefon, jeśli chcemy za granicą kupić nową kartę SIM)
6. Przejściówkę do gniazdka (jest potrzebna - na przykład w UK)
7. Zdjęcie paszportowe (może się przydać na przykład do wyrobienia identyfikatora)
8. Słownik (może być zainstalowany na telefonie)
9. Ubrania robocze 
10. Leki

Pierwszy wyjazd za granicę do pracy — jak się przygotować i co zabrać?

Pierwszy wyjazd za granicę jest zazwyczaj najtrudniejszy do zorganizowania. Nie wiemy, czego się spodziewać i jak zorganizować swoje życie w nowym kraju. Przed wyjazdem należy:

1. Zastanowić się, dokąd chcemy jechać - każdy kraj oferuje inne stawki minimalne, prawo pracy, dni wolne od pracy czy benefity. Warto sprawdzić, czy nasze kwalifikacje będą akceptowane w danym kraju.
2. Znaleźć pracę jeszcze przed wyjazdem - można to zrobić online, samodzielnie u danego pracodawcy lub poprzez agencję pracy.
3. Wynająć mieszkanie - zacznij szukać jeszcze przed wyjazdem i zorientuj się, jak wygląda rynek mieszkaniowy w danym kraju.
4. Kupić ubezpieczenie- jeśli nie będziesz objęty ubezpieczeniem po przyjeździe do nowego kraju, rozważ wykupienie prywatnego ubezpieczenia przed wyjazdem lub wyrób chociaż kartę EKUZ (jeśli wyjeżdżasz do kraju UE).
5. Uczyć się języka - najlepiej zacząć jeszcze przed wyjazdem (warto chociaż 15 minut dziennie!).
6. Zorganizować finanse - sprawdź, ile potrzebujesz na pokrycie kosztów pobytu za granicą oraz załóż konto wielowalutowe (dzięki niemu nie będziesz przepłacać na transakcjach w nowym kraju).
7. Zebrać odpowiednie dokumenty - ich pełną listę znajdziesz poniżej.

Co zabrać ze sobą na pierwszy wyjazd za granicę do pracy?

Wyjeżdżając do pracy za granicę po raz pierwszy, należy przygotować niezbędne dokumenty:

• dowód osobisty i/lub paszport oraz prawo jazdy,
• umowa o pracę (i jej kopia),
• pozwolenie na pobyt (jeśli jest potrzebne - w krajach UE nie potrzebujemy tego)
• ubezpieczenie zdrowotne,
• karta EKUZ.

Źródła wykorzystane w tym artykule:

*Migracje zarobkowe Polaków edycja X, listopad 2021 roku, dostęp: 14.01.2022, Źródło. 
Applying for a visa to come to the UK, dostęp: 14.01.2022, Źródło.
Eures, dostęp: 16.01.2022, Źródło. 
Ministerstwo Cyfryzacji, Wyjazd za granicę, dostęp: 16.01.2022, Źródło. 
Zgłoś wyjazd za granicę, dostęp: 16.01.2022, Źródło. 
Życie w Unii Europejskiej, dostęp: 16.01.2022, Źródło.
Art. 36. - [Obowiązek zgłoszenia wyjazdu za granicę] - Ewidencja ludności, dostęp: 16.01.2022, Źródło. 
Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii, Departament Rynku Pracy, Bezpieczne wyjazdy do pracy. Poradnik, dostęp: 16.01.2022, Źródło. 
*Dz. U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681, z późn. zm, dostęp: 17.01.2022.